Początek jesieni

29 stycznia 2023

Surówka z kapusty świeżej

 Surówka z kapusty świeżej, idealna do dań zarówno z mięsa, jak i z ryby. Smak niepowtarzalny nadaje jej sos na bazie miodu. Kapusta w surówce jest miękka, lekko chrupiąca, idealnie komponuje się z jabłkiem i marchewką. Taki dodatek do obiadu chętnie zjedzą i dzieci i dorośli.



Składniki:

  • 1/2 główki kapusty białej
  • 2 jabłka
  • 1 duża marchew
  • sól
  • pieprz
  • 1 łyżka octu jabłkowego
  • 1 łyżka oliwy
  • 1 łyżeczka czubata miodu

Wykonanie:

Kapustę obrać z wierzchnich liści, opłukać, osuszyć i drobno poszatkować. Tak przygotowaną kapustę lekko posolić i wygnieść ręką, wtedy kapusty zmięknie, zmniejszy też się jej ilość. Marchew obrać, umyć i zetrzeć na tarce o drobnych otworach, zaś umyte i obrane jabłka zetrzeć na tarce o dużych oczkach. Dodać warzywa do surówki i wymieszać. W małym kubku wymieszać miód, ocet jabłkowy, może być sok z cytryny, oraz oliwę, można ją zastąpić dobrym olejem, gdy sos się połączy polać surówkę, wymieszać i doprawić do smaku pieprzem. Surówkę przygotować pół godziny przed obiadem, wtedy nabierze smaku.

24 stycznia 2023

Biedna Zalewajka

 Zalewajka to bardzo prosta, szybka zupa, biedna, gdyż zawiera mało składników. Taką zupę kiedyś bardzo często gotowano, szczególnie w ubogich domach. Są różne wersje Zalewajki, takie na bogato z kiełbasą, zaprawiane śmietaną, ale prawdziwa to ugotowane ziemniaki, zalane sokiem z kapusty kiszonej, ogórków, czy zakwasem żytnim, okraszona skwarkami ze słoniny, lub z boczku.



Składniki:

  • 600-700 gramów ziemniaków
  • 1 szklanka soku z kiszonej kapusty
  • 150 gramów boczku
  • 1 cebula mała
  • 1 łyżka majeranku
  • sól
  • pieprz
  • liść laurowy

Wykonanie:

Ziemniaki obrać, umyć, pokroić w kostkę i zalać wodą, aby tylko przykryła je, dodać liść laurowy i zagotować. Po zagotowaniu zmniejszyć grzanie i wolno gotować, aż ziemniaki będą miękkie, około 15-20 minut. Boczek, lub słoninę pokroić w kostkę i na małym grzaniu smażyć na patelni, aby skwarki trochę się wytopiły, dodać pokrojoną w kostkę cebulę i smażyć, aż cebula się zrumieni. Całość z patelni dodać do Zalewajki, a następnie wlać sok z kapusty kiszonej, tak do smaku, więcej lub mniej. Dopiero na koniec doprawić solą, gdyż sok z kapusty jest słony, pieprzem i majerankiem. Zalewajki nie potrzeba zagęszczać mąką, gdyż ziemniaki wystarczającą ją zagęszczą. 

23 stycznia 2023

Naleśniki z mięsem z rosołu

 Naleśniki z mięsem to pyszne danie obiadowe, lub kolacyjne, które można przygotować w kilka minut. Mięso na nadzienie to pomysł na wykorzystanie mięsa z rosołu, które często zostaje nie zjedzone. Takie naleśniki to treściwe, wartościowe danie, które chętnie zjedzą i dorośli i dzieci. Można przygotować je wcześniej, a potem tylko obsmażyć na patelni, mamy wtedy szybki, pyszny posiłek.



Składniki:

  • 1 szklanka mąki pszennej
  • 1 szklanka mleka
  • 1/2 szklanki wody
  • 1 łyżka oleju
  • 1-2 jajka
  • szczypta soli


Farsz:

  • 300-400 gramów mięsa gotowanego
  • 1 cebula
  • 1 jajko
  • 1 łyżka bułki tartej
  • 2-3 łyżki rosołu
  • 1/4 łyżeczki gałki muszkatołowej
  • sól
  • pieprz
  • tłuszcz do smażenia

Wykonanie:

Przygotować farsz: cebulę obrać, pokroić w kostkę i przesmażyć na tłuszczu. Mięso gotowane, najlepiej wykorzystać te z rosołu, zmielić przez maszynkę razem z przesmażoną cebulą, można też dodać marchewkę z rosołu. Do mięsa dodać jajko, sól, pieprz, gałkę mieloną i wszystko wymieszać, dodać bułkę tartą i trochę rosołu jeśli nadzienie jest gęste. Jajka zmiksować z solą, dodać mleko, wodę, wymieszać i miksując dodawać mąkę, zostawić ciasto na kilka minut, aby odpoczęło. Patelnię nagrzać lekko smarować olejem i usmażyć cienkie naleśniki. Ciasto nie może być gęste, powinno dać się rozprowadzić poruszając patelnią, Naleśniki smarować farszem, składać na pół, znowu na pół w tak zwaną chusteczkę. Gotowe naleśniki przysmażyć na złoto na patelni przed podaniem. 

21 stycznia 2023

Ozorki wieprzowe w sosie własnym

 Ozorki wieprzowe w sosie własnym to danie klasyczne w polskiej kuchni, robione często przez moją babcię i mamę. Mięso z ozorków wieprzowych jest bardzo delikatne i smaczne. Szkoda, że to danie straciło nieco na popularności, ale nadal pojawia się w wielu domach, a także w restauracjach, warto do niego wrócić.



Składniki:

  • 6 ozorków wieprzowych
  • 1 marchew
  • 1 pietruszka
  • kawałek selera
  • 2 liście laurowe
  • 3 kulki ziela angielskiego
  • 1,5 łyżki mąki pszennej
  • 1 cebula
  • smalec
  • sól
  • pieprz
  • papryka słodka

Wykonanie:

Ozorki umyć, wyciąć ślinianki, jeszcze raz umyć, zalać zimną wodą, zagotować, zmniejszyć grzanie i gotować  godzinę. Włoszczyznę obrać i umyć. Ozorki wyjąć, a wywar wylać, zalać zimną wodą i obrać ze skóry, wtedy skóra na ozorkach łatwiej się oddziela. Obrane ozory włożyć do garnka, dodać ziele angielskie, liście laurowe, obraną włoszczyznę, zalać wodą, tak aby je przykryła, osolić do smaku, zagotować, zmniejszyć grzanie i wolno gotować pod przykryciem, aż ozorki będą miękkie. Miękkie ozory wyjąć z wywaru i pokroić na plastry, a następnie przełożyć do wywaru. Cebulę pokroić w kostkę i przesmażyć na złoto na smalcu, dodać mąkę i zrobić zasmażkę, którą rozprowadzić wywarem z ozorków, a następnie wlać do garnka z ozorkami. Doprawić do smaku solą, pieprzem, papryką, można dodać trochę majeranku. Ozorki w sosie własnym podawać z kaszą lub z ziemniakami.

18 stycznia 2023

Knedle nadziewane smażoną cebulą

 Knedle mogą być podane na słodko z owocami, ale też doprawione na ostro z mięsem. Moja dzisiejsza propozycja to knedle nadziewane uduszoną na maśle cebulą, doprawioną solą i pieprzem, mało spotykane ale bardzo smaczne i dosyć proste w wykonaniu danie. Knedle polane są po wierzchu skwarkami z boczku, ale mogą też być polane zrumienioną cebulą.



Składniki:

  • 0,65 kg ziemniaków
  • 1 jajko
  • mąka pszenna
  • 1 łyżka mąki ziemniaczanej
  • 1 szklanka pokrojonej w kostkę cebuli
  • 1 łyżka masła
  • 1 łyżka czubata bułki tartej
  • sól
  • pieprz
  • 150 gramów boczku




Wykonanie:
Najpierw przygotować farsz: cebulę obrać i pokroić w drobną kostkę. Na patelni rozgrzać masło, dodać cebulę, smażyć ją na wolnym grzaniu, aż zmięknie i zrobi się złota, doprawić ją do smaku solą i pieprzem, tak żeby była dosyć ostra. Zostawić, aby przestygła, a następnie dodać bułkę tartą i wymieszać. Ziemniaki obrać, umyć i ugotować w osolonej wodzie, można wykorzystać ziemniaki z poprzedniego dnia, które zostały nam z obiadu. Zimne ziemniaki zmielić, lub przetrzeć przez praskę, przełożyć do miseczki, wyjąć 1/4 ziemniaków i w to miejsce wsypać mąkę pszenną, włożyć wyjęte ziemniaki, dodać mąkę ziemniaczaną, jajko i zagnieść ciasto na knedle. Formować knedle biorąc po kawałku ciasta, rozpłaszczyć na dłoni, dodać łyżeczkę farszu i zlepiać knedle, które układać na posypaną mąką deseczkę. W dużym garnku zagotować wodę, osolić ją i wrzucać na wrzątek knedle, gdy wypłyną do wierzchu zmniejszyć grzanie i wolno gotować 7 minut. Na patelni przesmażyć boczek pokrojony w kostkę. Gorące knedle odcedzić, wyłożyć na talerz i polać skwarkami z boczku.  

11 stycznia 2023

Cepeliny z serem

 Cepeliny nazywane też kartaczami, to podłużne, duże kluski ziemniaczane nadziewane serem białym z dodatkiem smażonej cebuli, doprawionej na ostro pieprzem i solą. Danie popularne na Podlasiu, ale w innych regionach też chętnie jedzone. Cepeliny mogą być nadziane także mięsem.



Składniki:

  • 1,5 kg surowych ziemniaków
  • 500 gramów ugotowanych ziemniaków
  • 1 łyżka mąki ziemniaczanej

  • mąka pszenna

Farsz:

  • 350 gramów twarogu półtłustego
  • 1 cebula
  • sól
  • pieprz

Okrasa:

  • 200 gramów wędzonego boczku

Wykonanie:

Cebulę obrać, pokroić w drobną kostkę i przesmażyć na tłuszczu na złoto. Ser pognieść widelcem, dodać cebulę, sól i pieprz, wszystko wymieszać, farsz powinien być pikantny.

Ziemniaki obrać, umyć i zetrzeć na tarce o drobnych otworach, wyłożyć wszystko na sitko i zostawić, aby sok się odcedził. Ziemniaki ugotowane przetrzeć przez praskę, lub zmielić przez maszynkę do mięsa. Surowe ziemniaki za pomocą kawałka płótna odcisnąć, tak aby były prawie suche. Najlepiej nabierać nie za dużo ziemniaków na kawałek płótna i wyciskać rękami. Do miski włożyć przetarte gotowane ziemniaki, dodać wyciśnięte surowe. Sok zlać, a pozostałą na dnie skrobię dodać do ziemniaków. Do masy dodać mąkę ziemniaczaną i szybko zarobić ciasto. Jeśli ciasto będzie kleiło się bardzo do rąk, to wtedy trzeba dłonie oprószyć mąką. Nabierać porcję ciasta, spłaszczyć na dłoni, po środku położyć nadzienie z sera, a następnie sklejać formując duże, podłużne cepeliny. W garnku zagotować wodę, osolić ją i wrzucać kluchy na wrzącą wodę, gdy wypłyną, zmniejszyć grzanie i wolno gotować 15 minut. Nie wrzucać wszystkich cepelinów na raz, tylko po kilka sztuk, tak żeby mogły wolno pływać. Gotowe cepeliny wyjmować delikatnie łyżką cedzakową, podawać polane zrumienionymi skwarkami z boczku. Z porcji wyszło 12 cepelinów.

8 stycznia 2023

Oponki szybkie

 Oponki z sera szybkie, lekkie i puszyste w środku, a chrupiące z wierzchu, bardzo smaczne. To tradycyjny, sprawdzony przepis, który znam z dzieciństwa, były często smażone w moim rodzinnym domu. To alternatywa dla pączków, które jednak wymagają trochę pracy, a oponki robi się szybko, nie muszą rosnąć, a są bardzo dobre.



Składniki:

  • 500 gramów sera półtłustego
  • 500 gramów mąki pszennej
  • 2 łyżki masła
  • 3 łyżki gęstej, kwaśnej śmietany
  • 2 żółtka
  • 1 jajko
  • 2 łyżki cukru
  • 1 łyżeczka wanilii
  • 1 łyżka sody
  • 1,5 łyżki octu
  • cukier puder do posypania
  • 1 litr oleju do smażenia


Wykonanie:

Ser zmielić przez maszynkę do mięsa, lub przecisnąć przez praskę. Do zmielonego sera dodać jajko, żółtka, miękkie masło, wanilię, cukier i śmietanę i dokładnie utrzeć na gładką masę, można mikserem. Cukru można dodać więcej, ale wtedy oponki w czasie smażenia szybciej się palą, a na koniec i tak są posypane cukrem pudrem. Do masy dodać połowę mąki, na środek wsypać sodę i zalać ją octem, gdy soda przestanie się pienić wyrabiać ciasto ręką dosypując mąkę po trochu, mąki dodać tyle, aby ciasto było miękkie, dodałam całe pół kilograma. Olej wlać do naczynia, w którym będziemy smażyć oponki i podgrzać go do 170 stopni. Ciasto podzielić na pół, jedną część wyłożyć na posypaną mąką stolnicę, lekko rozwałkować na grubość 1,5 centymetra. Przy pomocy szklanki wycinać kółka, a w każdym kółku za pomocą kieliszka zrobić małe kółeczko. Oponki wrzucać na gorący tłuszcz, sprawdzam czy tłuszcz jest dobry wrzucając kawałek obranego ziemniaka, jeśli skwierczy to jest dobry, kłaść  po kilka sztuk, tak aby nie stykały się. Smażyć oponki około pół minuty i przekręcić na drugą stronę i smażyć dalej do lekkiego zrumienienia, Tłuszcz nie może być za gorący, gdyż oponki będą spieczone z wierzchu. Oponki rosną w czasie smażenia, są pulchne, mięciutkie i bardzo smaczne. Usmażone układać na tacy wyłożonej ręcznikiem papierowym, a gdy lekko przestygną oprószyć po wierzchu cukrem pudrem.

3 stycznia 2023

Kapuśniak na kiełbasie

 Kapuśniak z kiszonej kapusty to pyszne danie jednogarnkowe, treściwe i rozgrzewające, a w dodatku gotuje się bardzo szybko. Zapach zupy roznosi się po całym domu, trudno go ukryć. Kapuśniak najlepszy jest z ukiszonej sobie kapusty, ja taką mam, kiszę co roku, taka kapusta to samo zdrowie, ale oczywiście uda się też z kupnej.



Składniki:

  • 500 gramów kiszonej kapusty
  • 600 gramów dobrej wędzonej kiełbasy
  • 1 cebula
  • 1 marchewka
  • 1 pietruszka
  • kawałek selera
  • 2 liście laurowe
  • 2 ziela angielskie
  • 1,5 litra wody
  • 600 gramów ziemniaków
  • szczypta cukru
  • 1 łyżka majeranku
  • pieprz
  • sól
  • papryka słodka
  • tłuszcz do smażenia

Wykonanie:

Włoszczyznę obrać, umyć i zalać wodą, zagotować. Kapustę kiszoną odcisnąć z soku, posiekać nożem na mniejsze kawałki i dodać do garnka, zagotować, zmniejszyć grzanie, dodać liście laurowe i ziele angielskie i wolno gotować pół godziny. Ziemniaki obrać, pokroić w kostkę i ugotować oddzielnie, a następnie dodać do kapuśniaku, gdy kapusta będzie miękka. Na patelni rozgrzać tłuszcz i przesmażyć cebulę pokrojoną w kostkę, a gdy trochę zmięknie dodać pokrojoną kiełbasę i wszystko zrumienić. Całość z patelni przełożyć do zupy, doprawić solą, pieprzem, papryką i majerankiem. Na koniec dodać do kapuśniaku szczyptę cukru i sok z kapusty, oczywiście tyle, aby zupa była wystarczająco kwaśna. Sok dodajemy na koniec, gdyż gdy będziemy go długo gotować to straci witaminy, a to samo zdrowie.